مقدمه: بیماری نیوکاسل یکی از بیماری‌های ویروسی بسیار مهم طیور است که خسارات اقتصادی زیادی را به صنعت طیور وارد می‌کند. واکسیناسیون طیور گوشتی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از بیماری‌های ویروسی در صنعت طیور مطرح می‌باشد. امروزه با توجه به انجام برنامه‌های واکسیناسیون در سطح گله‌های جوجه گوشتی، همچنان شاهد بیماری‌های ویروسی طیور هستیم هدف از این مطالعه بررسی تأثیر واکسن نیوکاسل در برنامه واکسیناسیون 15 گله‌ی گوشتی اطراف کاشان در یک دوره پرورشی بود. روش کار: در این مطالعه 15 مرغداری جوجه گوشتی به‌صورت تصادفی انتخاب شدند گله‌های جوجه گوشتی از ابتدا تا انتهای دوره پرورش پیگیری شدند و در صورت مشاهده علائم مشکوک به بیماری نیوکاسل پس از اخذ نمونه خون، بررسی عیار سرمی نیوکاسل بر اساس استاندارد OIE انجام گرفت؛ و برای تایید حضور ویروس در گله، نمونه‌های بافتی لوزه‌های سکومی و نای اخذ گردید. بر روی نمونه‌ها پس از آماده‌سازی و استخراج، آزمایش مولکولی به روش RT-PCR برای بررسی نیوکاسل ولوژنیک صورت گرفت. بحث و نتیجه: نتایج حاصل از بررسی نشان داده که در برنامه واکسیناسیون از انواع واکسن‌های نیوکاسل به روش‌های اسپری، قطره چشمی، آشامیدنی و تزریقی مورداستفاده قرارگرفته بود. 8 گله جوجه گوشتی ازنظر آزمایش سرولوژی مثبت بودند که پس از انجام آزمایش مولکولی 4 گله جوجه گوشتی ازنظر ویروس نیوکاسل تائید گردید. با توجه به بیان برنامه‌های مورداستفاده و درگیری 4 گله جوجه گوشتی به بیماری نیوکاسل می‌بایست به دنبال دلایل شکست برنامه واکسیناسیون بود. البته واکسن‌های نیوکاسل موجود در ایران جزو ویروس‌های لنتوژن می‌باشند، قاعدتاً ویروس‌های جداشده مربوط به ویروس‌های واکسن نمی‌باشند.
)