مقدمه: امروزه یکی از چالشهای پیش روی دانشمندان و محققین علوم دامپزشکی و پزشکی جایگزینی داروها و مواد آنتی بیوتیکی سنتتیک با فراوردههای گیاهی کم خطر و یا بی ضرر میباشد. گیاه درمنه از دیر باز در درمان بیماریهای مختلف کاربرد فراوانی دارد و اثرات افزاینده و تقویتی آن بر سیستم ایمنی در حیوانات مختلف به اثبات رسیده است. بر همین اساس در این تحقیق، اثرات محرک ایمنی عصاره الکلی گیاه درمنه در خون طیور گوشتی در محیط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. روش کار: برای انجام این تحقیق، نمونه خون از 20 قطعه مرغ بالغ گوشتی 14 تا 28 روزه از ورید بالی تهیه گردید. سپس نمونههای خونی به 16 قسمت مساوی (هرکدام 250 میکرولیتر) در چهار گروه (کنترل منفی، تیمار با سطح 1، 2 و 3 درصد عصاره الکلی درمنه (Artemisia sieberi)) تقسیم شده و بعد از اضافه کردن عصارهها به نمونه خون تیمارهای مورد نظر اثرات محرک ایمونولوژیک آنها با استفاده از تست کلیرانس کربن در زمانهای صفر، 20 و 40 دقیقه مورد بررسی قرار گرفت. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصل، میزان فاگوسیتوز ما بین گروهها تفاوت معنی داری را نشان داد (P<0.05)، به طوریکه میزان فاگوسیتوز در تیمار 3 درصد عصاره الکلی درمنه مشاهده گردید. با اینحال، تغییرات مشاهده شده فوق، وابسته به دوز نبودند. نتایج این تحقیق نیز بیانگر اثرات تقویتی عصاره گیاه درمنه بر عملکرد سیستم ایمنی طیور داشته که برای اجرا و کاربرد عملی بیشتر نیاز به بررسی و انجام تحقیقات بیشتر توصیه میگردد.
)