مقدمه: آمیلوئید یک ماده‌ی پروتئینی است که در انواع مختلف اختلالات بالینی، در بین سلول های بسیاری از بافت ها تجمع مییابد. آمیلوئیدوز تیپ AA به صورت ثانویه در اثر بیماریهای عفونی مزمن به وجود می‌آید و وقوع آن در پرندگان آبزی از جمله اردک پکنی رایج است. در این مطالعه، به بررسی آمیلوئیدوز AA در قوی گنگ ارجاعی به کلینیک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران پرداخته میشود. روش‌کار: 4 قطعه قو که یکی از آنان تلف شده بود به کلینیک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران ارجاع داده شدند. در کالبدگشایی، علائمی از جمله پرخونی، وجود رگه های سفید رنگ در عضله قلب، بزرگی کبد و وجود نقاط سفید بر روی کلیه جلب توجه مینمود. به منظور انجام بررسی‌های بیشتر، نمونه های کبد، قلب و طحال به آزمایشگاه هیستوپاتولوژی منتقل شدند. بحث و نتیجه گیری: در هیستوپاتولوژی کلیه، علائم پرخونی، تجمع آمیلوئید در دیواره عروق و گلومرولها، نکروز بسیاری از سلولهای اپیتلیال توبولی کلیه و ارتشاح بینابینی سلولهای تکهستهای مشاهده شد. نمونه قلب دارای پرخونی، خونریزی های نقطه ای و تجمع ذرات شبه آمیلوئیدی در بافت بینابینی مجاور فیبرهای پورکنژ بود. در نمونه کبد، پرخونی، ارتشاح لنفوپلاسموسیتی در فضای باب، آمبولی های شدید بازوفیلی باکتریایی، تجمع مواد ائوزینوفیلی در دیواره عروق و بین هپاتوسیت ها (در فضاهای دیس) مشخص شد. سطح آنزیمهای کبدی این قوها، پیش از تلف شدن یکی از آنان، در دوره های مختلف توسط آزمایشگاه اندازه گیری شده و آزمایشات پیشین بر بالا بودن سطح آنزیم های کبدی (آلکالین فسفاتاز: U/L 260، آسپارتات آمینوترانسفراز: U/L 450، آلانین آمینوترانسفراز: U/L 399) دلالت داشتند. با توجه به کالبدگشایی، نتایج هیستوپاتولوژی و بالا بودن سطح آنزیم های کبدی قوها در آزمایشات پیشین، می‌توان به این نتیجه رسید که به احتمال زیاد، هپاتیت مزمن عامل آمیلوئیدوز در قوها بوده است.
)