گزارش درمانگاهی یک مورد شکاف کام سخت و نرم (ثانویه) مادرزادی در یک قلاده بچه گربه نر نژاد پرشین

مقدمه: نقص ساختاری در لب ها، کام سخت و یا نرم و ارتباط بین حفره های دهان و بینی می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. نوع مادرزادی این نقیصه در دوره تکامل رویانی و در اثر اختلال در شکل گیری ساختارهای  فک و صورت رخ می دهد. این نقصیه ساختاری می تواند به شکل اولیه، شکاف لب یا به شکل ثانویه، شکاف کام نرم یا کام سخت یا هر دو آن ها باشد. علت دقیق بروز این شکاف هنوز به درستی مشخص نشده ولی این نقیصه به عنوان یک عارضه چند فاکتوری که علت ارثی دارد مورد پذیرش قرار گرفته است. سگ ها و گربه ها از هر دو جنس در معرض این نقیصه قرار دارند. این نقیصه در سگ های براکیوسفال و گربه های ماده به ویژه نژاد سیامی بروز بیشتری دارد. التهاب بینی، پنومونی اسنتشاقی و عفونت گوش میانی از شایع ترین فاکتورهای پیچیده کننده این عارضه محسوب می شوند. همچنین پرستاری کردن از بچه گربه های مبتلا تا زمان رسیدن به سن و شرایط مناسب جراحی از چالش های مهم پیش رو برای صاحب دام و دامپزشک معالج محسوب می شود. روش کار: یک قلاده بچه گربه نر نژاد پرشین 2 روزه به منظور معاینه بالینی به بیمارستان دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران مراجعه کرد. صاحب حیوان از حضور ترشحات شیر بر روی منافذ بینی در هنگام شیر خوردن از مادر خود شکایت داشت. در معاینه بالینی محوطه دهان شکاف کام از نوع ثانویه (شکاف در کام های سخت و نرم) مشاهده شد. درمان این نقیصه شامل مداخله جراحی می باشد ولی با توجه به سن کم حیوان، جراحی تا رسیدن به سن و شرایط مناسب به تعویق انداخته شد. به منظور تغذیه حیوان و جلوگیری از عوارض جانبی از جمله پنومونی اسنتشاقی لوله گذاری بینی-مری انجام شد. بحث و نتیجه گیری: سبب شناسی های متفاوتی برای آن در نظر گرفته می شود. به شکل ژنتیکی، این عارضه به طور اتوزومال مغلوب یا ژن های غالب انتقال می یابد. علاوه بر دلایل ژنتیکی، مواجهه گربه مادر با عوامل دارویی (کورتیکوستروئیدها) و مواد شیمیایی، مشکلات متابولیک و تغذیه ای، عفونت و به شکل مکانیکی (ضربه در طول دوران آبستنی) می تواند منجر به بروز این عارضه شوند. با بررسی سابقه گربه مادر در این مورد، هیچ کدام از علل یافت نشد. مطالعه اسکات و همکارانش نشان می دهد که مصرف گریزئوفولوین در گربه مادر در دوران آبستنی می تواند باعث شکاف کام در فرزندان شود. در مطالعه حاضر، گربه مادر سابقه ای مبنی بر مصرف دارو در دوران آبستنی نداشت. همچنین طبق مطالعه فریتاگ و همکارانش مصرف طولانی مدت جیره های غذایی دارای سطح بالایی از ویتامین A در گربه مادر باعث افزایش احتمال رخداد شکاف کام در بچه گربه ها خواهد شد که در این مورد از چنین جیره هایی استفاده نمی شد. با توجه به بروز بیشتر عارضه در گربه های ماده و به ویژه نژاد سیامی، مشاهده شکاف کام و به خصوص از نوع ثانویه در این بچه گربه نر از نژاد پرشین می تواند اولین گزارش از وقوع شکاف کام در این نژاد و جنس باشد. مداخله جراحی معمولا در 6 تا 8 هفتگی انجام می شود. از حیوانات دچار عارضه شکاف کام نباید نسل گرفته شود.