دایروفیلاریوزیس، روشهای تشخیصی و اپیدمیولوژی این بیماری در ایران

دایروفیلاریوز یکی از بیماری های انگلی و زئونوز سگ سانان است. بیماری دایروفیلاریوز در سگ سانان و گربه سانان بوسیله آلودگی با دایروفیلاریا ایمیتیس که به کرم قلب معروف است رخ میدهد و یکی از مهمترین بیماری های انگلی در سگها میباشد و عوارض قلبی، عروقی و تنفسی شدیدی را در حیوان سبب میشود. میزبانهای اصلی دایروفیلاریا ایمیتیس  سگ، گرگ،، روباه، کایوت، و گربه است و انسان نیز بصورت تصادفی به این انگل مبتلا میشود. این بیماری در سرتاسر جهان گسترده بوده و در مناطق آب و هوایی معتدل، گرمسیری و نیمه گرمسیری بویژه در جنوب شرقی ایالات متحده آمریکا، آمریکای جنوبی، استرالیا، آسیا و جنوب اروپا و در اطراف مدیترانه اندمیک میباشد. این انگل با باکتری ولباشیا ارتباط درون همزیستی داشته و با توجه به مطالعات صورت گرفته، ولباشیای همزیست با دیروفیلاریا ایمیتیس، در بیماری زایی، تشخیص و درمان این بیماری نقش اساسی دارد.  سیر تکاملی این انگل غیر مستقیم بوده و پشه ها به عنوان میزبان واسط آن شناخته میشوند. در سگ سانان کرم بالغ عمدتا در عروق ریوی و بطن راست مشاهده میشود که ایجاد علائمی مانند سرفه های مزمن، اختلالات تنفسی، ضعف، نارسایی احتقانی بطن راست و به دنبال آن آسیت، کاهش وزن، سوفل قلبی، آریتمی قلبی و فیبریلاسیون دهلیزی ایجاد می شود. از روشهای تشخیصی مهم میتوان روش نات اصلاح شده ، الایزا، IFA  و روش های مولکولی را نام برد. در ایران جدا سازی گونه دایروفیلاریا ایمیتیس از سگ، شغال، روباه، گرگ و گربه اهلی گزارش شده است که در این مطالعات آلودگی در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، تهران، خراسان رضوی، خوزستان، فارس، قزوین، گلستان، گیلان، مازندران و هرمزگان مورد بررسی قرار گرفته که در این بین بالاترین درصد آلودگی مربوط به استانهای گیلان با 52.77 درصد و مازندران با 60 درصد بوده است. .با توجه به این موضوع که  ایران نیز یکی از مناطق اندمیک آلودگی در جهان است و با توجه به گسترش جهانی این بیماری و جنبه زئونوتیک بودن آن، میتوان از این بیماری به عنوان یکی از معضلات مهم در زمینه بهداشت عمومی نام برد.