چکیده: اثربخشی بالینی و ارزش شیر شتر به عنوان یک عامل درمانی در حال حاضر ناواضح است. بدین منظور پایگاههای دادهی میدلاین(1946-مارس 2016)، EMBASE( 1974- مارس 2016) و همچنین گوگل اسکولار برای یافتن عبارات: شیر، ترشحات بدنی، شترها، کملوس، کملینی، کملیده، درومداری، شتر باکترین و مایعات بدنی مورد جستجو قرار گرفت. مقالات به دست آمده در صورتی که به بررسی استفاده از شیر شتر برای درمان احتمالی بیماریهای انسان پرداخته بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. از میان 430 مطالعهی صورت گرفته، 24 مورد پس از ارزیابی آورده شدهاند. نتایج به دست آمده نشاندهندهی درمان برخی از بیماریها توسط شیر شتر از جمله دیابت، اوتیسم، سرطان، عفونتهای مختلف، مسمومیتهای با فلز سنگین، کولیت و مسمومیت با الکل میباشد. اگرچه مطالعاتی که هردو مدلهای انسانی و حیوانی را بررسی کردهاند، نشاندهندهی مزایای بالینی شیر شتر در درمان برخی بیماریها میباشد، پیش از استفاده گسترده از نتایج این مطالعات محدودیتهای آنها بایستی در نظر گرفته شود. براساس اسناد و مدارک موجود، شیر شتر نبایستی جایگزین هیچکدام از درمانهای استاندارد در هیچ مقیاسی در انسانها بشود.
)